Τα βίαια video games σκοτώνουν (;)

Η είδηση κάνει από εχθές το γύρο του κόσμου, με κάποιες μικρές παραλλαγές, μάλλον ασήμαντες, καθώς το κυρίως θέμα είναι ένα: 8χρονο παιδί στη Λουϊζιάνα των ΗΠΑ πυροβόλησε και σκότωσε τη γιαγιά του, αφού πρώτα έπαιζε το γνωστό Grand Theft Auto (GTA).

Σε κάποια άρθρα η γιαγιά είναι 90 ετών, σε κάποια άλλα 87. Σε κάποια πυροβολήθηκε με καραμπίνα, σε άλλα με 38άρι περίστροφο. Ισχύουν μάλλον οι δεύτερες περιπτώσεις, αλλά λίγη σημασία έχει. Η τοπική κοινωνία της πόλης Slaughter (ναι, σωστά διαβάσατε), προσπαθεί να χωνέψει το γεγονός, όσο τραγικό κι αν είναι.

Ο μικρός έπαιζε GTA πριν το συμβάν, το οποίο τονίζουμε πως δεν προορίζεται για παιδιά τέτοιων ηλικιών. Το παιχνίδι είναι rated για ενηλίκους, δηλαδή για άτομα από 18 ετών και άνω, φυσικά επειδή περιέχει σκηνές και πράξης βίας ή σεξουαλικές, in-game. Άπειρα κείμενα και μπόλικο μελάνι έχει χυθεί τα τελευταία χρόνια, αναρίθμητα ρεπορτάζ για τα βίαια video games που τα δαιμονοποιούν και τα καθιστούν υπεύθυνα για τις αντίστοιχα βίαιες πράξεις των νέων. Για κάποια μεμονωμένα μεν, πραγματικά δε, περιστατικά, όπως αυτό που μόλις αναφέραμε.

Ο αντίλογος έρχεται από επιστήμονες, ερευνητές αλλά και τους ίδιους τους gamers, που θεωρούν αυτές τις κατηγορίες ανυπόστατες και γελοίες. Η βία υπήρχε και πάντα θα υπάρχει, τα games δεν την «τροφοδοτούν», τουλάχιστον όχι περισσότερο από τις βίαιες ταινίες, τις βίαιες φωτογραφίες στο Internet, τη βίαιη λογοτεχνία. Δεν έχουν άδικο. Αλλά δεν έχουν και δίκιο.

Εν προκειμένω, το 8χρονο αγόρι μάλλον δεν είχε συναίσθηση της πράξης του. Το σφάλμα είναι της γιαγιάς του ή οποιουδήποτε του επέτρεψε να παίζει αυτό το παιχνίδι. Μπορεί το να πυροβολείς ανθρώπους σε μια οθόνη να μην επηρεάζει τις πράξεις ενός μεγαλύτερου παιδιού, άνω των 10-12 ετών, που έχει αντίληψη της κατάστασης και του τι είναι αυτό που κάνει με το χειριστήριο. Όμως ένα 8χρονο δε μπορεί. Πυροβολώντας ανθρώπους συνεχώς και βλέποντας ότι αυτό δεν έχει επιπτώσεις, ενώ ανά πάσα στιγμή με ένα “load” το παιχνίδι επανέρχεται σε πρότερη κατάσταση, δε μπορεί να αντιληφθεί πως η ίδια πράξη εκτός παιχνιδιού προκαλεί ανεπανόρθωτη ζημιά.

Βρίσκει ένα περίστροφο μέσα στο σπίτι, αφύλακτο. Σφάλμα Νο 2, και πάλι όχι δικό του. Και στρέφοντάς το προς το κεφάλι της γιαγιάς του, όπως στο παιχνίδι, την εκτελεί εν ψυχρώ. Σημειώνουμε πως με βάση τα ρεπορτάζ, το παιδί δεν είχε κακή σχέση με τη γυναίκα σε καμία περίπτωση, αλλά το μυαλό ενός 8χρονου είναι μάλλον άβατο έδαφος. Στην αστυνομία δήλωσε πως έγινε κατά λάθος, αλλά ποιός ξέρει; Ακούγεται παράλογο και απάνθρωπο, αλλά αν το έκανε επίτηδες, γνωρίζοντας ακριβώς τι θα επακολουθούσε, θα ήταν λιγότερο τρομακτικό για όλους μας. Γιατί αν το έκανε επηρεασμένο από το GTA και χωρίς συναίσθηση, τότε κάθε σπίτι με κονσόλα ή PC και μικρά παιδιά που παίζουν, κυοφορεί μια πιθανή ορολογιακή βόμβα. Δε νομίζω οτι χρειάζεται επεξήγηση.

Για άλλη μια φορά, οι πολέμιοι των video games θα «σταυρώσουν» τα παιχνίδια, στον απόηχο του δυστυχήματος. Και αν θέλετε τη γνώμη μου, καλά θα κάνουν. Όταν οι ίδιοι οι γονείς/κηδεμόνες δεν ενδιαφέρονται καθόλου για τα age ratings και εκθέτουν τα παιδιά τους, σε μια τόσο ευαίσθητη ηλικία, σε ένα τέτοιο παιχνίδι, ας περιμένουν τα πάντα. Φυσικά απαράδεκτο να υπάρχουν αφύλακτα όπλα μέσα στο σπίτι, αλλά και ένα οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν όπλο, π.χ. ένα μαχαίρι. Απλά δε θα είχε το ίδιο αποτέλεσμα, γιατί η γιαγιά μάλλον θα αμυνόταν, ενώ μια σφαίρα στο κεφάλι είναι μια σφαίρα στο κεφάλι. Αλλά η ενέργεια του παιδιού θα ήταν ίδια.

Η αλήθεια είναι πάντα στη μέση, αυτός είναι ένας τεράστιος κανόνας της ζωής. Δελεαζόμαστε από τα άκρα και τα ασπαζόμαστε ευκολότερα, αλλά έτσι βλέπουμε τη μια πλευρά του νομίσματος. Και μισή αλήθεια είναι ένα ψέμα. Τα video games σκοτώνουν; Όχι, υπό προϋποθέσεις. Και ναι, υπό προϋποθέσεις. Όποιος διαφωνεί, ας το πεί στην «αγαπημένη μητέρα και γιαγιά» Marie Smothers…αν μπορεί.