Οι επιστήμονες και γιατροί, φαίνεται πως έχουν άλλο ένα όπλο στη φαρέτρα τους, στην μάχη κατά της εξάπλωσης της μάστιγας του AIDS και του ιού HIV. Είναι το Truvada, ένα φάρμακο που μόλις εγκρίθηκε από την Επιτροπή Φαρμάκων και Τροφίμων των ΗΠΑ (FDA). Το Truvada είναι το πρώτο φάρμακο που εγκρίνεται ως προληπτικό μέσο για την προστασία υγιών ανθρώπων ενάντια στην μόλυνση από τον ιό HIV.
Το φάρμακο αυτό δεν είναι καινούριο. Αντιθέτως, χρησιμοποιείται αρκετά σε ήδη φορείς του ιού HIV, καθώς, μειώνει την «ποσότητα» του ιού που κυκλοφορεί στο ανθρώπινο αίμα. Κλινικές μελέτες, όμως, έδειξαν πως μπορεί να προστατεύσει και υγιείς ανθρώπους από την προσβολή τους από τον ιό, τουλάχιστον στις περιπτώσεις ανθρώπων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, με το δεδομένο ότι λαμβάνουν το φάρμακο καθημερινά, πριν και μετά την προσβολή τους από τον ιό.
Η έγκριση του συγκεκριμένου φαρμάκου είναι αμφισβητούμενη βέβαια. Κάποιοι παράγοντες της δημόσιας υγείας στις ΗΠΑ πιστεύουν πως η έγκριση της χρήσης του φαρμάκου θα δώσει μία ψευδαίσθηση ασφάλειας μεταξύ των χρηστών, κάνοντάς τους να πιστεύουν πως είναι απρόσβλητοι από τον επικίνδυνο ιό και θα περιορίσουν τη χρήση προφυλακτικών. Η επιτροπή όμως αποφάσισε πως τα οφέλη από την διεύρυνση της χρήσης του φαρμάκου θα είναι περισσότερα για την προστασία του κοινού από τον ιό HIV.
Ποιος μπορεί να λαμβάνει το Truvada;
To φάρμακο, της εταιρείας Gilead Sciences εγκρίθηκε για χρήση από υγιείς ανθρώπους που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου προσβολής από τον ιό HIV, μέσω της σεξουαλικής επαφής. Σε αυτές ανήκουν εργαζόμενοι στη βιομηχανία του σεξ, αλλά και άνθρωποι των οποίων οι γονείς είναι φορείς του ιού ή έχουν υψηλού ρίσκου συμπεριφορές, όπως η χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών.
Πόσο αποτελεσματικό είναι το Truvada;
Σε μία από τις μελέτες που διεξήχθησαν, υγιείς ομοφυλόφιλοι και αμφίφυλοι άντρες που λάμβαναν το Truvada καθημερινά και περνούσαν από συμβουλευτική για τις πρακτικές ασφαλούς σεξ, μείωσαν τον κίνδυνο προσβολής από τον ιό κατά 42%. Σε μία άλλη έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε ετεροσεξουαλικά ζευγάρια στα οποία, ένας εκ των δύο συντρόφων έχει βρεθεί θετικός στον ιο HIV, ο υγιής σύντροφος παρουσίασε 75% λιγότερες πιθανότητες να προσβληθεί από τον ιό, εφόσον λάμβανε το φάρμακο καθημερινά.
Το Truvada θεραπεύει το AIDS;
Όχι. Το φάρμακο μπορεί να δοθεί ως θεραπεία σε ανθρώπους που έχουν προσβληθεί από τον ιό HIV, μειώνοντας την «ποσότητα του ιού» που κυκλοφορεί στο αίμα τους και καθυστερώντας την εξέλιξη της ασθένειας. Σε υγιείς ανθρώπους που δεν έχουν προσβληθεί, το φάρμακο αναστέλλει τη δυνατότητα του ιού να καταλαμβάνει υγιή κύτταρα και να εξαπλώνεται η λοίμωξη, εμποδίζοντας την δραστηριότητα ενός ενζύμου που χρειάζεται ο ιός για να αναπαραχθεί.
Γιατί αμφισβητείται η έγκριση του φαρμάκου;
Μερικοί ειδικοί πιστεύουν ότι οι υγιείς άνθρωποι μπορεί να μην λαμβάνουν σωστά το φάρμακο (για να είναι αποτελεσματικό, πρέπει να λαμβάνεται καθημερινά) – πράγμα το οποίο μπορεί να οδηγήσει στην μετάλλαξη του ιού και να γίνει ανθεκτικός στη φαρμακολογία. Οι φορείς δημόσιας υγείας επίσης, φοβούνται πως κάποιοι άνθρωποι μπορεί να αποκτήσουν πιο επικίνδυνη και επιπόλαιη συμπεριφορά εφόσον λαμβάνουν το φάρμακο, θεωρώντας ότι είναι προστατευμένοι από τον ιό, ενώ δεν είναι. Οι ασθενείς, πάντως, που θα λαμβάνουν δοκιμαστικά το Truvada για προληπτικούς λόγους, θα εξετάζονται συχνά για τον ιό, θα βρίσκονται σε συνεχή συμβουλευτική διαδικασία για την χρήση προφυλακτικού και υποστήριξη. Κλινικές δοκιμές έδειξαν ότι οι χρήστες του φαρμάκου πάντως, δεν έχουν υψηλότερες πιθανότητες να εμπλακούν σε περισσότερο επικίνδυνη συμπεριφορά.
Οι ερευνητές, επίσης, δεν μπορούν να εξηγήσουν γιατί σε μία έρευνα – δοκιμή που πραγματοποιήθηκε σε γυναίκες εργαζόμενες στη βιομηχανία του σεξ και πήραν δοκιμαστικά το Truvada, δεν προστατεύτηκαν από τον ιό. Οι συγγραφής της μελέτης θεωρούν ότι, όσες συμμετείχαν δεν λάμβαναν σωστά το φάρμακο, αλλά και ότι είναι πιθανόν, ο γυναικείος κόλπος, να είναι ένα περιβάλλον που καθιστά το φάρμακο λιγότερο αποτελεσματικό.
Γιατί είναι σημαντική η έγκριση;
Είναι σημαντική γιατί είναι ένα μεγάλο βήμα στην πρόληψη και τον έλεγχο της εξάπλωσης του ιού HIV, όχι μόνο στις ΗΠΑ που μαστίζονται αλλά και σε όλο τον κόσμο. Το φάρμακο, όπως είπαμε και στην αρχή, μπορεί να είναι ένα καλό όπλο στο οπλοστάσιο των φορέων δημόσιας υγείας για τον έλεγχο της εξάπλωσης του ιού. Βέβαια, η πρώτη προληπτική μέθοδος, έρχεται μέσα από την γνώση και την ενημέρωση όλων μας και την βασική διαδικασία χρήσης προφυλακτικού. Μία τόσο πολύ απλή πρακτική σε ένα τόσο σύνθετο πρόβλημα.
Πηγή: TIME magazine
