22.3 C
Athens
Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024
More

    H ιστορία επαναλαμβάνεται; Οι επιστήμονες της Ιστορίας, λένε πως ναι

    Μπορούν οι επιστήμονες της Ιστορίας να φτιάξουν μαθηματικά μοντέλα που θα εξηγούν την πορεία μίας κοινωνίας και της ιστορίας της και να «προβλέψουν» το μέλλον της; Σύμφωνα με τους ίδιους , ναι και το περιοδικό Nature έχει μία πολύ ενδιαφέρουσα δημοσίευση που υποστηρίζει ότι έχουν βρεθεί μαθηματικά μοντέλα που εξηγούν τις επαναλαμβανόμενες ιστορικές συγκυρίες.

    Ένας όρος που γίνεται όλο και περισσότερο δημοφιλής είναι η Κλειοδυναμική. Προέρχεται από την Κλειώ τη γνωστή μούσα της Ιστορίας και τη δυναμική, την μελέτη των συνεχώς μεταβλητών διαδικασιών.  Αντικείμενο της Κλειοδυναμικής είναι η μαθηματική μελέτη των μηχανισμών που κινητοποιούν τις διαδικασίες μέσα στην ιστορία, ή αλλιώς, η δημιουργία μαθηματικών μοντέλων.

    Ας τα δούμε όμως, πιο απλά. Πολλές φορές η ιστορία φαίνεται να επαναλαμβάνεται. Ο καθηγητής Peter Turchin, στο πανεπιστήμιο του Connecticut, εφάρμοσε μαθηματικά μοντέλα, βάζοντας στις μεταβλητές τις ιστορικές αναφορές στην οικονομική δραστηριότητα, τις δημογραφικές τάσεις και τις εκρήξεις βίας στις Ηνωμένες Πολιτείες και έφτασε στο συμπέρασμα ότι ξεσπάσματα βίας συμβαίνουν κάθε 50 χρόνια. Το μαθηματικό του μοντέλο έχει επιβεβαιωθεί για το παρελθόν, καθώς επεσήμανε τις αναταραχές που συνέβησαν το 1967, το 1926 ή το 1871 και προβλέπει πως μία ανάλογη έξαρση βίας, θα συμβεί μέχρι το 2020 στις ΗΠΑ, με ένταση που θα είναι ανάλογη των ταραχών που είχαν συμβεί κοντά στην δεκαετία του 1970, με τον πόλεμο του Βιετνάμ.

    Ο Turchin, μαζί με τους Ρώσους συναδέλφους του Sergey Nefedov και Andrey Korotayev, απέδειξαν ότι υπάρχουν δύο κυρίαρχες τάσεις στα ιστορικά στοιχεία που αφορούν την πολιτική αστάθεια. Η πρώτη, που την αποκαλούν κοσμικό κύκλο, εκτείνεται σε ένα διάστημα δύο με τρεις αιώνες. Ξεκινά με μία σχετικά ισότιμη κοινωνία, στην οποία η προσφορά και η ζήτηση για εργατικό δυναμικό είναι περίπου εξισορροπημένη. Με τον καιρό, ο πληθυσμός αυξάνεται, η προσφορά εργασίας ξεπερνά τη ζήτηση, δημιουργούνται οι κοινωνικές ελίτ και η ποιότητα ζωής των φτωχών, μειώνεται. Έτσι ξεκινά η πολιτική αστάθεια που οδηγεί στην πτώση και ο κύκλος ξεκινά από την αρχή.

    Μέσα όμως σε αυτή την περίοδο, οι ερευνητές παρατηρούν και ένα μικρότερο κύκλο που διαρκεί περίπου όσο δύο γενιές, δηλαδή, 50 χρόνια, αυτό που είδαμε παραπάνω. Ο Turchin αναφέρεται σε αυτό τον κύκλο, ως ο κύκλος του πατέρα και του γιου: ο πατέρας αντιδρά βίαια σε μία αντίληψη περί κοινωνικής αδικίας και ο γιος, μετά, ζει με την άθλια κληρονομιά αυτής της σύγκρουσης που προκύπτει και απέχει. Η τρίτη γενιά που έρχεται μετά, αρχίζει και πάλι.

    Οι τρεις επιστήμονες αποδεικνύουν ότι τα συγκεκριμένα μαθηματικά μοντέλα που χρησιμοποιούν, έχουν εφαρμογή στις πολιτικές αναταραχές που έχουν συμβεί σε Ευρώπη και την Ασία, ήδη από τον 5ο αιώνα π.Χ. και μετέπειτα.   Οι κλασσικοί ιστορικοί, αντιμετωπίζουν την Κλειοδυναμική με σκεπτικισμό. Οι ιστορικοί των τελευταίων δεκαετιών, τείνουν να βλέπουν την ιστορία σαν ένα σύνθετο συνονθύλευμα από τυχαία και μοναδικά γεγονότα που καμία «επιστήμη της ιστορίας» δεν μπορεί να συλλάβει. Οι ιστορικοί δεν πιστεύουν πια σε γενικούς κανόνες στην Ιστορία. Οι υποστηρικτές της Κλειοδυναμικής, όμως, πιστεύουν ότι θα πρέπει να αλλάξει αυτό και το αποδεικνύουν με τα μαθηματικά τους.

    Μπορείτε να διαβάσετε το εξαιρετικό δημοσίευμα του Nature εδώ

    Πηγή: Engadget

     

    Related Articles

    Stay Connected

    45,800ΥποστηρικτέςΚάντε Like
    6,126ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
    14,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής


    Latest Articles