Περίπου 82.000 νοικοκυριά θέλει να ενισχύσει η κυβέρνηση, προκειμένου να συνδεθούν με δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας (Very High Capacity Networks / VHCN).
Το φιλόδοξο αυτό σχέδιο που στοχεύει στην ενίσχυση της ζήτησης των συνδέσεων υπέρ υψηλών ταχυτήτων στην Κύπρο, προνοεί την παραχώρηση κουπονιών σε κυπριακά νοικοκυριά (σε επιλεγμένες περιοχές της Κύπρου) που θα επιλέξουν να συνδεθούν με δίκτυα VHCN με ταχύτητα μετάδοσης 1 Gbps download και 250 Mbps upload. Κάθε νοικοκυριό θα μπορεί να λάβει ένα κουπόνι αξίας 120 ευρώ, το οποίο θα μπορεί να το χρησιμοποιήσει για να καλύψει μέρους του κόστους εγκατάστασης ή του κόστους παροχής της υπηρεσίας κατά τους 12 πρώτους μήνες της συνδρομής. Δεδομένου ότι ο συνολικός προϋπολογισμός που θα διατεθεί για τα κουπόνια θα ανέλθει σε 10 εκατ. ευρώ, το εν λόγω Σχέδιο μπορεί θεωρητικά… να ωφελήσει περίπου 82.000 νοικοκυριά, καθολη την περίοδο εφαρμογής του προγράμματος (θα διαρκέσει μέχρι το 2025).
Ποιοι θα είναι οι δικαιούχοι του Σχεδίου
Το σχέδιο απευθύνεται σε όλα τα νοικοκυριά που δεν διαθέτουν συνδέσεις αναβαθμίσιμες σε ταχύτητα λήψης 1 Gbps και βρίσκονται εντός της περιοχής παρέμβασης. Η περιοχή παρέμβασης θα καθοριστεί με βάση τις περιοχές όπου είναι δυνατή η ανάπτυξη οπτικών ινών ή ισοδύναμου δικτύου. Οι ακριβείς περιοχές παρέμβασης θα επανεξετάζονται σε εξαμηνιαία βάση. Τόσο οι πολυκατοικίες (MDU) όσο και οι μονοκατοικίες (SDU) θα είναι επιλέξιμες. Τα κουπόνια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για συνδρομές σε υπηρεσίες οποιουδήποτε παρόχου που είναι σε θέση να παρέχει ταχύτητες 1 Gbps download και 250 Mbps upload μέσω υφιστάμενου ευρυζωνικού δικτύου, ανεξάρτητα από τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται. Κάθε νοικοκυριό που θα επιλεγεί θα μπορεί να υποβάλει μια αίτηση για ένα κουπόνι. Το κουπόνι θα είναι σταθερής αξίας 120 ευρώ ( τυχόν δυσκολίες στη σύνδεση συγκεκριμένων κτηρίων ή διαμερισμάτων δεν θα λαμβάνονται υπόψη και όλοι οι δικαιούχοι θα λαμβάνουν το ίδιο ποσό).
Για να δοθεί η επιδότηση, θα πρέπει πρώτα να γίνει δοκιμή ταχύτητας που θα αποδεικνύει ότι η απαιτούμενη ταχύτητα παρέχεται στις εγκαταστάσεις του παραλήπτη (το νοικοκυριό) από τον φορέα εκμετάλλευσης. Αυτή η δοκιμή ταχύτητας πρέπει να πραγματοποιείται στο τελικό σημείο. Η διαδικασία διασφαλίζει ότι οι ταχύτητες δεν επιτυγχάνονται μόνο στο σημείο σύνδεσης του κτηρίου, αλλά στο διαμέρισμα του δικαιούχου.
Από πλευράς τους, οι πάροχοι υποχρεούνται να αναπτύξουν το δίκτυο ασχέτως αν υπάρχει μικρό ή μεγάλο ενδιαφέρον σε μια πολυκατοικία. Ο δικαιούχος θα πρέπει παράλληλα να υπογράψει ένα έντυπο, με το οποίο θα παρέχει τη δυνατότητα σε εντεταλμένες υπηρεσίες του κράτους να διαπιστώσουν αν όντως λαμβάνονται οι σωστές ταχύτητες που προνοούνται από το σχέδιο.
Τι είπαν οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι για το προτεινόμενο Σχέδιο
Το Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών (ΤΗΕ), έθεσε πρόσφατα το εν λόγω σχέδιο σε δημόσια διαβούλευση, η οποία ξεκίνησε στις 11 Μαρτίου και ολοκληρώθηκε στις 12 Απριλίου 2022. Κατά την διάρκεια της διαβούλευσης, λήφθηκαν σχόλια και εισηγήσεις από τρεις τηλεπικοινωνιακούς φορείς στην Κύπρο. Ένας τέταρτος τηλεπικοινωνιακός φορέας τοποθετήθηκε εκπρόθεσμα (μετά τη λήξη της περιόδου δημόσιας διαβούλευσης), όπου εξέφρασε το ενδιαφέρον του για το σχέδιο , χωρίς ωστόσο να καταθέσει άλλα σχόλια σχετικά με τον σχεδιασμό του ή τις στοχευμένες περιοχές παρέμβασης του σχεδίου. Αντίθετα, περιορίστηκε και ζήτησε να υπάρξει τεχνολογική ουδετερότητα.
Πάντως, και οι τρεις ενδιαφερόμενοι φορείς που συμμετείχαν στη δημόσια διαβούλευση, αναφέρθηκαν στο ζήτημα της γεωγραφικής κάλυψης:
Συγκεκριμένα, η EPIC θεωρεί ότι ο χάρτης Κάλυψης που δόθηκε στο έγγραφο δημόσιας διαβούλευσης δεν ήταν επαρκώς λεπτομερής και ζήτησε να δοθεί ένας πιο λεπτομερής χάρτης για να μπορέσει να κάνει περαιτέρω σχόλια.
Από πλευράς CYTA, προτάθηκε να δοθούν επικαιροποιημένοι κατάλογοι των περιοχών στις οποίες έχουν ήδη αναπτυχθεί δίκτυα οπτικής πρόσβασης, ώστε να μπορούν να ενσωματωθούν επιλεγμένες περιοχές παρέμβασης, επισημαίνοντας ότι είναι αναγκαίο οι κατάλογοι αυτοί να επικαιροποιούνται σε τακτική βάση.
Τέλος, ο τρίτος ενδιαφερόμενος (Primetel) θεωρεί ότι δεν θα πρέπει να υπάρχουν γεωγραφικοί περιορισμοί για τις περιοχές πρόσβασης, καθώς αυτό θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους παρόχους να επιταχύνουν τα σχέδια ανάπτυξής τους σε ορισμένες περιοχές ώστε να επωφεληθούν από το καθεστώς.
Στην τοποθέτηση του το ΤΗΕ, επεσήμανε πως είναι στους στόχους του να υπάρχουν επικαιροποιημένοι κατάλογοι με τις περιοχές που αναπτύσσονται. Ωστόσο, το ΤΗΕ τάσσεται ενάντια στην πρόταση της Primetel να μην υπάρχουν γεωγραφικοί περιορισμοί, καθώς, όπως αναφέρεται, είναι αντίθετη με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, οι οποίοι απαιτούν απομακρυσμένες περιοχές για τα κουπόνια ζήτησης, ώστε να μην υπάρχουν δικαιούχοι σε περιοχές όπου η απαιτούμενη υποδομή είναι ήδη διαθέσιμη.
Και οι τρεις πάροχοι που ενδιαφέρθηκαν για το σχέδιο, ανέφεραν πως θα χρησιμοποιήσουν τεχνολογία FTTH/ GPON για να αναπτύξουν το δίκτυό τους, ωστόσο, υπέβαλαν αίτημα και για FWA, δηλαδή ασύρματη πρόσβαση στο δίκτυο.
Σύμφωνα όμως με τα σχόλια του ΤΗΕ, η ασύρματη πρόσβαση δεν θεωρείται ως η καλύτερη λύση, καθώς, όπως αναφέρεται, δεν προσφέρονται στην αγορά οι ταχύτητες για upload που να αγγίζουν τα 250 Mbps. Επίσης, το φάσμα των 26 Ghz στο οποίο θα μπορούσε να επιτευχθεί ταχύτητα φόρτωσης 200 Mbps, δεν έχει ακόμη διατεθεί στην Κύπρο και δεν υπάρχουν προς το παρόν σχέδια της κυβέρνησης για κάτι τέτοιο.
Το σύστημα κουπονιών θα παραμείνει τεχνολογικά ουδέτερο. Επομένως, εάν ένας φορέας εκμετάλλευσης μπορεί να προσφέρει μια τεχνολογία που να πληροί τις απαιτούμενες ταχύτητες gigabit, τότε ενδεχομένως να εξεταστεί η πρότασή του. Το ΤΗΕ ωστόσο σημειώνει πως το επιδοτούμενο κονδύλι των 10 εκατομμυρίων ευρώ προσφέρεται από το RRF (Σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας) και αφορά μόνο σύνδεση καλωδίωσης και όχι ασύρματη πρόσβαση στις υπερυψηλές ταχύτητες, γι’ αυτό και ακόμη κι αν ένας από τους παρόχους επιτύχει τις υψηλές ταχύτητες upload στα 250 Mbps, εντούτοις το αρμόδιο τμήμα θα προτιμήσει το σύστημα καλωδίωσης, όπως προβλέπεται από το σχέδιο της ΕΕ.
Με ποιο τρόπο θα γίνεται η διάθεση των κουπονιών
Σε ότι αφορά τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων για κουπόνια, οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι ζητούν την απλούστευση και αυτοματοποίηση της όλης διαδικασίας, προτείνοντας τα ακόλουθα:
■ Ενοποίηση σε ένα ενιαίο έγγραφο, με τυποποιημένο, προκαθορισμένο περιεχόμενο της (1) αυτοδήλωσης του νοικοκυριού σχετικά με προηγούμενη σύνδεση ικανή για Gigabit και (2) των αποτελεσμάτων της δοκιμής ταχύτητας που θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά (πρόταση από την EPIC). Εναλλακτικά, η αυτοδήλωση και η αποδοχή των όρων του κουπονιού θα μπορούσαν να συμπληρώνονται ηλεκτρονικά μέσω ενός συνδέσμου που θα αποστέλλεται από τον πάροχο στον τελικό χρήστη (πρόταση από την CYTA).
■ Παροχή της δυνατότητας ψηφιακής υπογραφής εγγράφων/δηλώσεων με απλή ηλεκτρονική υπογραφή μέσω tablet, ώστε να καταστεί η διαδικασία πιο αποτελεσματική (πρόταση από την EPIC).
■ Αυτοματοποίηση της διαδικασίας εγγραφής στο ΤΗΕ μέσω ειδικού συστήματος (πρόταση από την EPIC).
■ Έγγραφα και έντυπα να παρέχονται τόσο στην ελληνική όσο και στην αγγλική γλώσσα (πρόταση της CYTA).
Παρά το ότι το Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, θεωρεί τα σχόλια που έγιναν από τους παρόχους πολύ εποικοδομητικά για να μπορέσει να γίνει πιο απλή και τυπική η διαδικασία υποβολής δηλώσεων από πλευράς των δικαιούχων, εντούτοις το ΤΗΕ είναι αρνητικό στη χρήση εγγράφων με ηλεκτρονικές υπογραφές, αφού, όπως αναφέρει, επί του παρόντος ο τεχνολογικά εξελιγμένος αριθμός των χρηστών, ιδιαίτερα των ιδιωτικών νοικοκυριών, είναι πολύ μικρός για να βασιστεί σε αυτή τη λύση.
Ωστόσο, το ΤΗΕ δεν είναι αρνητικό στην ψηφιακή υπογραφή σε φορητή συσκευή που χρησιμοποιείται από τους τεχνικούς των παρόχων κατά τη διαδικασία υποβολής της αίτησης κατά την επίσκεψη των τεχνικών στους δικαιούχους.
Παρόλα αυτά, θα υπάρχει η απαίτηση οι πάροχοι να στέλνουν άτομα για τη φυσική υπογραφή και τη δοκιμή ταχύτητας στον δικαιούχο. Μια δοκιμή ταχύτητας που διενεργείται εξ αποστάσεως από τον φορέα εκμετάλλευσης δεν θα παρέχει τις ίδιες εγγυήσεις και διασφαλίσεις στους καταναλωτές. Επιπλέον, μια απομακρυσμένη δοκιμή ταχύτητας θα ήταν λιγότερο ακριβής και αξιόπιστη από μια δοκιμή που πραγματοποιείται στις εγκαταστάσεις που εξυπηρετούνται, η οποία αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία του συστήματος κουπονιών, γι’ αυτό και απορρίπτει το ΤΗΕ την πρόταση για απομακρυσμένους ελέγχους της σύνδεσης και της ταχύτητας των δικαιούχων του σχεδίου.
Το χαμηλό ύψος της επιδότησης ενδέχεται να μην αποτελέσει ισχυρό κίνητρο
Στελέχη της αγοράς, εκφράζουν πάντως έντονες ανησυχίες για το κατά ποσόν η συγκεκριμένη δράση θα βρει αποδοχή από την αγορά, καθώς το ύψος της επιδότησης σε σχέση με το ετήσιο κόστος που θα κληθούν να επιφορτιστούν οι καταναλωτές για να αποκτήσουν μια τέτοια υπέρ ταχεία σύνδεση είναι πολύ περιορισμένο και ενδέχεται να μην αποτελέσει ισχυρό κίνητρο. Οι ίδιοι σημειώνουν ότι η στόχευση θα έπρεπε να περιλάβει λιγότερα νοικοκυριά (ενώ θα έπρεπε να καλύπτει και τις μικρές επιχειρήσεις), αλλά με μεγαλύτερο ύψος επιδότησης, ώστε να γίνει ελκυστικότερο το σχέδιο. Η εκτίμηση αυτή ενισχύεται ακόμη πιο πολύ , αν συνυπολογίσει κανείς τα σχόλια και τις πρόσθετες λεπτομέρειες που έδωσαν οι τρεις παρόχοι σχετικά με το πραγματικό κόστος εγκατάστασης και της 12μηνης συνδρομής ανά νοικοκυριό για τις απαιτούμενες ταχύτητες, όπως αυτό διαμορφώνεται στην αγορά σήμερα:
Η Epic ανέφερε πως για 1 Gbps download/ 100 Mbps upload υπάρχει κόστος εγκατάστασης 300 ευρώ και η 12μηνη συνδρομή κοστίζει 479 ευρώ. Για 300 Mbps download/ 60 Mbps το κόστος εγκατάστασης είναι 182 ευρώ και η 12μηνη συνδρομή φτάνει τα 719 ευρώ.
Η Cyta δεν ανέφερε ταχύτητες, κοστολόγησε όμως την εγκατάσταση στα 69 ευρώ και αναφέροντας τη 12μηνη συνδρομή στα 714 ευρώ.
Η Primetel δεν κοστολόγησε τη 12μηνη συνδρομή, ωστόσο, ανέφερε στοιχεία που πρέπει να ληφθούν υπόψη για τη συνδρομή του πελάτη, αναφέροντας το ποσό των 56 ευρώ τον μήνα ως πρώτο κόστος για την παροχή της σύνδεσης μέσω Cyta και εφάπαξ αρχικό ποσό τα 35 ευρώ έως 150 ευρώ ανάλογα με την καλωδίωση, πάλι μέσω της Cyta.
Ζητήθηκε επίσης η επέκταση του πεδίου εφαρμογής των κουπονιών ώστε να συμπεριληφθούν τεχνολογίες FWA, δυνατότητα χρήσης του κουπονιού, είτε για το κόστος εγκατάστασης ή/και τη μηνιαία συνδρομή, με τον πάροχο να επιλέγει τον τρόπο που θα γίνει η σύνδεση, ενώ ζητούν να μην περιλαμβάνεται το ΦΠΑ στο κουπόνι των 120 ευρώ (δεν θα περιλαμβάνεται όπως γίνεται με όλα τα κονδύλια από το Ταμείο).
Επιπλέον, ζητούν το κουπόνι να πειρλαμβάνει μόνο νέους χρήστες του δικτύου του παρόχου και όχι τους υφιστάμενους πελάτες, κάτι που έτσι κι αλλιώς ανακοινώθηκε από το ΤΗΕ, ενώ ζητήθηκαν και διευκρινίσεις σε περίπτωση που τερματιστεί νωρίτερα η σύνδεση τι θα γίνει. Πάντως, οι πάροχοι εξέφρασαν και τις ανησυχίες μήπως υπάρξει στρέβλωση της αγοράς, αφού χαμηλότερες ταχύτητες θα προσφέρονται σε υψηλότερες τιμές απ’ αυτές που θα προτείνονται από το ΤΗΕ και το κουπόνι.
Από την πλευρά του το ΤΗΕ αναφέρει πως δεν θα υπάρχει σταθερή διανομή των κουπονιών και θα δοθούν με σειρά προτεραιότητας, με στόχο να τονώσει τον ανταγωνισμό μεταξύ των παρόχων. Το ΤΗΕ δεν είναι θετικό ούτε στη διάθεση κουπονιών ανά έτος, αφού στόχος είναι να καλυφθούν άμεσα τα 82 χιλιάδες νοικοκυριά, γι’ αυτό και επιβάλλεται να ξεκινήσει άμεσα το πρόγραμμα, ενώ, όπως αναφέρεται, το Ταμείο διαθέτει τα κονδύλια για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και δεν μπορούν να τροποποιηθούν. Σε σχέση με το διαθέσιμο ποσό, το ΤΗΕ αναφέρει πως δεν υπάρχει τρόπος κατανομής του ποσού σε εγκατάσταση και συνδρομή, και ως εκ τούτου θα εκταμιεύεται ως εφάπαξ ποσό, τόσο για την αρχική σύνδεση όσο και για 12μηνη συνδρομή σε σύμβαση με δυνατότητα αναβάθμισης. Πάντως, σε περίπτωση που ένας δικαιούχος τερματίσει τη σύνδεσή του, τότε το κουπόνι μένει στον πάροχο και δεν μπορεί να τροποποιηθεί σε χαμηλότερες ταχύτητες.
Το ΤΗΕ ισχυρίζεται πως έγινε έρευνα αγοράς και το συμπέρασμα είναι ότι το καθεστώς δεν θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην αγορά τηλεπικοινωνιών στην Κύπρο.
