Στην 21η θέση και στην ομάδα των χωρών με χαμηλές επιδόσεις κατατάσσεται η Κύπρος στο σύνολο των 28 κρατών – μελών στο Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας της Ε.Ε. για το 2018 (Digital Economy and Society Index-DESI 2018). Παρά την κάποια πρόοδο που έχει σημειωθεί κατά τα τελευταία έτη, η Κύπρος εξακολουθεί να παραμένει χαμηλά στην εν λόγω κατάταξη, που αξιολογεί το βαθμό ψηφιοποίησης κάθε χώρας, ( βρίσκεται στην 21η θέση της κατάταξης σε σχέση με την 22η θέση που κατείχε το 2017), και σε μεγάλη απόσταση από τους ψηφιακούς πρωταθλητές της Ευρώπης, όπως η Δανία, η Σουηδία και η Φινλανδία. Ο δείκτης DESI, που καταγράφει την πρόοδο των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε πέντε επί μέρους τομείς: Συνδεσιμότητα, Ανθρώπινο κεφάλαιο, Χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών, Ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας και Ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες, δείχνει πως η Κύπρος προχωρεί με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς, εξακολουθεί όμως να ανήκει στην ομάδα των χωρών με χαμηλές επιδόσεις.
Σε ότι αφορά τη συνδεσιμότητα η Κύπρος κατατάσσεται στην 19η θέση (από την 20η θέση που ήταν το 2017). Εμφανίζει σχετικά καλές επιδόσεις όσον αφορά την κάλυψη σταθερών ευρυζωνικών επικοινωνιών και ευρυζωνικών επικοινωνιών υψηλής και υπερυψηλής ταχύτητας, καθώς και τη διείσδυση σταθερών και κινητών ευρυζωνικών επικοινωνιών. Στις κατηγορίες αυτές, η Κύπρος υπερβαίνει τον μέσο όρο της ΕΕ και εμφανίζει βελτιούμενες τιμές (με εξαίρεση τη σταθερή ευρυζωνική κάλυψη που προσεγγίζει το 100 %).
Αντίθετα, υστερεί και βρίσκεται στις χαμηλότερες σειρές κατάταξης, στην κάλυψη 4G, τη διείσδυση ευρυζωνικών επικοινωνιών υψηλής και υπερυψηλής ταχύτητας και τον δείκτη τιμών ευρυζωνικών συνδέσεων.
Σε αμελητέο επίπεδο (0,2 % το 2017), παραμένει επίσης η διείσδυση ευρυζωνικών επικοινωνιών υπερυψηλής ταχύτητας. Αυτό δεν αναμένεται να αλλάξει εάν δεν υπάρξει μειώσει τιμών και συνεχίσει να παρατηρείται η έλλειψη ελκυστικών προσφορών για τους καταναλωτές λιανικής αγοράς. Επίσης, παρά το ότι το τρέχον Ευρυζωνικό Πλάνο της Κύπρου θέτει στόχους σύμφωνους με το Ψηφιακό Θεματολόγιο για την Ευρώπη, δεν έχει ακόμη προσαρμοστεί στους στόχους της ευρωπαϊκής κοινωνίας των Gigabit, ή το σχέδιο δράσης «5G».
Ανθρώπινο κεφάλαιο: Κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ οι επιδόσεις της Κύπρου
Όσον αφορά το ανθρώπινο κεφάλαιο, οι επιδόσεις της Κύπρου είναι κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά υπάρχει πρόοδος. Το 2017, το 79 % του κυπριακού πληθυσμού χρησιμοποιούσε το διαδίκτυο τακτικά (έναντι 74 % το 2016), αλλά μόλις το 50 % διέθετε τουλάχιστον το βασικό επίπεδο ψηφιακών δεξιοτήτων. Επιπλέον παρατηρείται ότι η Κύπρος έχει μικρό μερίδιο πτυχιούχων θετικών επιστημών, τεχνολογίας, μηχανικής και μαθηματικών (STEM) (9,8), και κατατάσσεται τελευταία μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Επίσης, το ποσοστό των ειδικών ΤΠΕ επί του συνολικού εργατικού δυναμικού στην Κύπρο (2,2 %) είναι μικρότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (3,7 %).
Χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών: Οι κύπριοι δεν εμπιστεύονται τις ηλεκτρονικές συναλλαγές
Σε ότι αφορά τη χρήση του διαδικτύου, καταγράφεται ότι οι Κύπριοι είναι ενεργοί χρήστες του διαδικτύου και συμμετέχουν σε ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων στο διαδίκτυο, όπως ανάγνωση ειδήσεων στο διαδίκτυο, ακρόαση μουσικής, παρακολούθηση ταινιών και συμμετοχή σε διαδικτυακά ηλεκτρονικά παιχνίδια, χρήση του διαδικτύου για την επικοινωνία μέσω φωνητικών κλήσεων ή βιντεοκλήσεων και συμμετοχή σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Όσον αφορά τις περισσότερες από τις δραστηριότητες αυτές, οι Κύπριοι κάνουν μεγαλύτερη χρήση του διαδικτύου σε σχέση με την ΕΕ εν γένει. Από την άλλη πλευρά, όσον αφορά την ηλεκτρονική αλληλεπίδραση, η Κύπρος δεν έχει σημειώσει πρόοδο σε σχέση με πέρυσι, με 34 % των ατόμων να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές τραπεζικές υπηρεσίες και το 39 % να πραγματοποιεί ηλεκτρονικές αγορές. Καταγράφεται ακόμα ότι από την «Έρευνα χρήσης τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ) στα νοικοκυριά» για την Κύπρο, που εκπονήθηκε από τη Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου (CΥΣΤΑΤ), προκύπτει ότι ο κύριος παράγοντας που αναστέλλει την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου είναι η προτίμηση του 48,3 % των Κυπρίων που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο να πραγματοποιούν αγορές αυτοπροσώπως. Ο δεύτερος λόγος είναι η έλλειψη κάρτας πληρωμής για τις πληρωμές μέσω διαδικτύου, σε ποσοστό 25,3 %. Ο τρίτος λόγος είναι η έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων, με ποσοστό 18,4 %, ενώ ο τέταρτος λόγος είναι ανησυχίες για την ασφάλεια και την προστασία της ιδιωτικής ζωής με ποσοστό 15,6 %. Η Κύπρος κατατάσσεται 17η θέση όσον αφορά τη χρήση του διαδικτύου, και είναι η διάσταση που εμφάνισε τη μεγαλύτερη μείωση σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος (13η το 2016). Για να αυξηθεί ο αριθμός των διαδικτυακών συναλλαγών, είναι σημαντικό η εθνική Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας να δώσει ιδιαίτερη έμφαση σε δράσεις για αύξηση της εμπιστοσύνης στην ασφάλεια των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας: Απρόθυμες οι κυπριακές επιχειρήσεις να υιοθετήσουν τις νέες τεχνολογίες
Όσον αφορά την ενσωμάτωση ψηφιακών τεχνολογιών από τις επιχειρήσεις, η Κύπρος σημειώνει αργή πρόοδο. Οι εταιρείες χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το ηλεκτρονικό εμπόριο, αλλά είναι λιγότερο πρόθυμες να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες όπως το υπολογιστικό νέφος (cloud computing) και η RFID. Οι υπηρεσίες των ΜΜΕ για την πραγματοποίηση πωλήσεων μέσω διαδικτύου μειώθηκαν στο 11,4 % έναντι 12,4 % του προηγούμενου έτους. Αφετέρου, ο κύκλος εργασιών του ηλεκτρονικού εμπορίου αυξήθηκε από 4,7 % σε 6,3 %.
Ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες: Η Κύπρος έχει ακόμη δρόμο να διανύσει
Τέλος στον τομέα των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών, η Κύπρος παραμένει κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Ωστόσο, όσον αφορά τα προσυμπληρωμένα έντυπα που διατίθενται για δημόσιες υπηρεσίες, η Κύπρος σημείωσε πρόοδο σε σχέση με το προηγούμενο έτος, με βαθμολογία 58, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 53″. Η διαδικτυακή ολοκλήρωση παροχής υπηρεσιών και οι ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο παρέμειναν όμως στα επίπεδα του 2016. Από την άλλη τα ανοικτά δεδομένα εμφανίζουν σταθερή πρόοδο και η Κύπρος σημειώνει βαθμολογία 75 %, σχεδόν 20 εκατοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με τη βαθμολογία του παρελθόντος έτους. Ο αριθμός των χρηστών υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης παρέμεινε στο ίδιο επίπεδο σε σύγκριση με πέρυσι, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ είναι υψηλότερος κατά 9 εκατοστιαίες μονάδες.
