Λένε πως μία φωτογραφία είναι χίλιες λέξεις, αλλά η συγκεκριμένη φωτογραφία από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου το 1908, έγινε πολύ περισσότερες χιλιάδες λέξεις. Έγινε βιβλίο.
Είναι μία «action» φωτογραφία, από αυτές που με τα πολύ δύσκολα μέσα της εποχής θα μπορούσε να τραβήξει ένας φωτογράφος. Κεντρικό πρόσωπο, ο Ιταλός μαραθωνοδρόμος, Dorando Pietri. Ο προφανώς νικητής της κλασσικής διαδρομής, μόνο που η νίκη του κράτησε πολύ λίγο. Αμέσως αφότου τραβήχτηκε αυτή η φωτογραφία, αποκλείστηκε και το μετάλλιο απονεμήθηκε στον Αμερικανό Johnny Hayes, που ήρθε δεύτερος. Τι συμβαίνει σε αυτή τη φωτογραφία ακριβώς;
Ο συγγραφέας David Davies, ήθελε να μάθει περισσότερα, από την πρώτη στιγμή που στα μικρά του χρόνια είδε αυτή τη φώτο. Γιατί δύο άνδρες με κουστούμι συνόδευαν τον Pietri; Τι κρατούσε σφιχτά στο χέρι του ο αθλητής; Γιατί φαινόταν να είναι σε τόση ένταση; Και, γιατί τον απέκλεισαν από τον αγώνα ενώ ήταν ο προφανής νικητής;
Πήρε αρκετά χρόνια στον συγγραφέα να απαντήσει αυτά τα ερωτήματα, αλλά κατόρθωσε να το κάνει και να γράψει ένα βιβλίο γι αυτό, με τίτλο «Η αυλαία πέφτει στο Shepherd’s Bush: Ο μαραθώνιος των Ολυμπιακών του 1908 και οι δρομείς που ξεκίνησαν στον κόσμο την μανία για τα σπορ». Αλλά ας τα πάρουμε από την αρχή.
Η παραπάνω φωτογραφία είναι η πρώτη απόπειρα των τότε φωτογράφων να «συλλάβουν» μία στιγμή δράσης, πράγμα τρομερά δύσκολο τότε. Φανταστείτε τον εξοπλισμό και την διαδικασία φωτογράφισης. Οι ταχύτητες λήψης ήταν πολύ πιο αργές. Δείτε τώρα τον άνδρα δεξιά από τον Dorando που κρατά το χωνί. Το όνομά του είναι Jack Andrew και ήταν ο πρώτος κριτής των Ολυμπιακών του Λονδίνου. Ήταν ο άνθρωπος, δηλαδή, που σχεδίασε και έθεσε όλη την διαδρομή του μαραθωνίου δρόμου, που ξεκίνησε από το κάστρο Windsor και κατέληξε μέσα στο White City Stadium. Η απόσταση ήταν 26 μίλια και 385 γιάρδες και ήταν η πρώτη φορά που πραγματοποιήθηκε αυτή η απόσταση, πέρα από την κλασσική διαδρομή που ήταν αντίστοιχη της απόστασης Μαραθώνας – Παναθηναϊκό στάδιο.
Ο κύριος στα αριστερά του Dorando, με το tweed σακάκι και το καπέλο; Είναι ο Δρ. Michael Bulger, ο ιατρός του μαραθωνίου. Αναφέρθηκε αργότερα ότι ο Dorando είχε καταπιεί στρυχνίνη -ναι, το γνωστό δηλητήριο που σε μικρές ποσότητες, δρα ως διεγερτικό- για να συγκεντρώσει ενέργεια και να ολοκληρώσει τον αγώνα.
Δείτε προσεκτικά τον Dr. Bulger. Πολλοί τον μπερδεύουν με τον Sir Arthur Conan Doyle, τον δημιουργό του αγαπημένου Sherlock Holmes. Λανθασμένο μεν, αλλά λογικό. Ο Conan Doyle στεκόταν μερικά μέτρα μακριά από την σκηνή της φωτογραφίας, γιατί έγραφε για τον αγώνα ως συντάκτης της Daily Mail. Το άρθρο του που απαριθμούσε τα γεγονότα και την περιπέτεια του Dorando, αναδημοσιεύτηκε σε εφημερίδες όλου του κόσμου.
Άλλο ένα γεγονός για τον Δόκτορα Bulger. Ήταν Ιρλανδός. Την εποχή εκείνη, η Ιρλανδία ήταν υπό κατοχή από τους Βρετανούς, που ήταν και η στρατιωτική και οικονομική δύναμη. Οι Ιρλανδοί αθλητές που είχαν προκριθεί για τους Ολυμπιακούς, θα αγωνίζονταν για την Βρετανική σημαία, πράγμα που φυσικά απεχθάνονταν. Ουσιαστικά, όλοι οι Ιρλανδοί, υποστήριζαν την χώρα που θα μπορούσε να νικήσει την Βρετανία: τις ΗΠΑ. Γιατί; Γιατί στην αποστολή των ΗΠΑ συμμετείχαν πολλοί Ιρλανδικής καταγωγής αθλητές. Η σύγκρουση δε μεταξύ ΗΠΑ και Βρετανίας, πολιτικοποίησε τους Ολυμπιακούς του 1908. Ήταν δε η πρώτη «κόντρα» μεταξύ χωρών, κάτι αντίστοιχο με την κόντρα μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ τα επόμενα χρόνια. Σχολιαστές και σκιτσογράφοι σε όλο τον κόσμο, έψαχναν τα πάντα για να θρέψουν αυτή την κόντρα. Σχολίαζαν γιατί η Αμερικανική σημαία δεν κυμάτιζε κατά την τελετή έναρξης των αγώνων, γιατί οι βρετανοί κριτές απέκλεισαν ένα δρομέα των 400 μέτρων, ή αν ήταν παράνομα τα παπούτσια των Βρετανών ή όχι.
Όλη αυτή η κόντρα, κορυφώθηκε με τον Μαραθώνιο. Έτσι, περισσότεροι από 80,000 άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί να παρακολουθήσουν τον τερματισμό του αγώνα, στο πρώτο «τσιμεντένιο» στάδιο που είχε φτιαχτεί μέχρι τότε στην Ευρώπη και το δεύτερο στον κόσμο, μετά από αυτό του πανεπιστημίου Harvard. Βλέπετε τον κύριο στην πίσω μεριά που σηκώνει το χέρι του και χαμογελά; Είναι κολυμβητής. Το στάδιο ήταν τόσο μεγάλο που μέσα στο ταρτάν, μεταξύ άλλων, χωρούσε και μία πισίνα 90 μέτρων σχεδόν.
Τι έγινε με τον Dorando όμως; Δεν το βλέπουμε στη φωτογραφία, καθώς είναι ασπρόμαυρη, αλλά φοράει κόκκινο σορτσάκι. Στο χέρι του σφίγγει ένα κομμάτι φελλό. Οι δρομείς αντοχής της εποχής πίστευαν ότι τους βοηθούσε στην συγκέντρωση. Έσφιγγαν τον φελλό χωρίς να κουράζουν τις αρθρώσεις του χεριού τους. Μάλιστα, λέγεται ότι οι δρομείς, έκαναν μία τρύπα στο εσωτερικό του φελλού και τοποθετούσαν μέσα φιαλίδια με κάποιο ποτό, κρασί ή μπράντι. Το μαντήλι που χρησιμοποιούσε ο Dorando, για να προστατεύσει το κεφάλι του από τον ζεστό Λονδρέζικο ήλιο, πέφτει. Είναι σχεδόν αναίσθητος: έχει να υποστεί την δόση στρυχνίνης, τη ζέστη και την μεγάλη απόσταση που έχει τρέξει. Λίγο μετά από την λήψη αυτής της φωτογραφίας, θα πέσει αναίσθητος. Κάποιες εφημερίδες θα αναφέρουν ειρωνικά ότι πέθανε. Μέχρι αργά το απόγευμα, θα έχει αποκλειστεί από τον αγώνα, αφού έλαβε βοήθεια από τον κριτή Andrew και τον Δρ. Bulger.
H δραματική φωτογραφία αυτή όμως, μαζί με την πρόζα του Arthur Conan Doyle, βοήθησαν να διασφαλιστεί ο μύθος του Dorando. Οι fans μπορούσαν για πρώτη φορά να δουν την κορυφαία στιγμή ενός κορυφαίου αθλητικού γεγονότος που προκαλούσε πια μαζική υστερία. Ο Dorando έγινε σύντομα ένας από τους πιο διάσημους αθλητές στον κόσμο. Μέχρι και τραγούδι τον έκαναν.
Μετά το Λονδίνο, ο Dorando έγινε καθ’ όλα επαγγελματίας και μαζί με τους Johnny Hayes και Tom Longboat, συμμετείχαν σε αγώνες στις ΗΠΑ που ξεπουλούσαν τα εισιτήρια, σε στάδια όπως το Madison Square Garden. Έτσι, προέκυψε η φρενίτιδα του μαραθωνίου. Κι έτσι, καθιερώθηκε η κλασσική διαδρομή ως «must” στους μοντέρνους Ολυμπιακούς που έγιναν πια, μόδα.
Έτσι λοιπόν, η φωτογραφία αυτή, σηματοδοτεί την εποχή που οι Ολυμπιακοί αγώνες, έγιναν μοντέρνοι. Ένα “mega-event”, όπως και σήμερα. Με σχολιαστές και αθλητικογράφους να γεμίζουν χιλιάδες λέξεων στις εφημερίδες και τα άλλα μέσα, με θρίλερ για τις περιπτώσεις doping και ορδές θαυμαστών και θαυμαστριών. Κι όλα άρχισαν στο Λονδίνο του 1908, όταν ο Βασιλιάς της Αγγλίας, ο Sir Arthur Conan Doyle, 80.000 θεατές και ένας ανώνυμος φωτογράφος του τοπικού τύπου, έγιναν μάρτυρες του δραματικού φινάλε ενός ημι-λιπόθυμου Ιταλού δρομέα.
Πηγή: Deadspin
*Θάνο, ευχαριστούμε για την επισήμανση. Όντως, βασιλιάς της εποχής ήταν ο Εδουάρδος ο VII
τα σχόλια είναι κλειδωμένα.