Όσοι παρακολουθούν φανατικά τις κινηματογραφικές βραβεύσεις των τελευταίων ετών, δε θα μπορούσαν παρά να παραδεχθούν ότι οι βιογραφίες αποτελούν αγαπημένο θέμα του Hollywood και των κινηματογραφικών παραγωγών γενικότερα. Φέτος, ωστόσο, στην κορυφή της λίστας βρίσκονται δύο βρετανικά biopics με ένα ακόμη κοινό χαρακτηριστικό, το ότι παίρνουν αφορμή από τη ζωή δύο σημαντικών προσώπων από το χώρο της «επιστήμης»: του πιο διάσημου εν ζωή επιστήμονα, του κοσμολόγου και θεωρητικού φυσικού, Stephen Hawking, αλλά και ενός σπουδαίου αλλά κατάφωρα αδικημένου «μυαλού», του μαθηματικού και κρυπτογράφου Alan Turing, ο οποίος θεωρείται πρωτοπόρος της τεχνητής νοημοσύνης και «πατέρας» των υπολογιστών.
Ναι, τα βραβεία αγαπούν τις… βιογραφίες
Τα «The Theory of Everything» (Η θεωρία των πάντων) και «The Imitation Game» (Το παιχνίδι της μίμησης), οι δύο ταινίες που αναφέρονται αντίστοιχα στη ζωή τους, πέρασαν από το δρόμο των Χρυσών Σφαιρών (με την πρώτη να κατακτά δύο βραβεία, «καλύτερου ηθοποιού σε δραματική ταινία» για τον Eddie Redmayne και «καλύτερου πρωτότυπου σεναρίου») και ετοιμάζονται να βαδίσουν σε Οσκαρικά «μονοπάτια», εκεί όπου το δεύτερο υπερτερεί με οκτώ υποψηφιότητες έναντι πέντε του πρώτου. Ανάμεσά τους, φυσικά, οι υποψηφιότητες Καλύτερης Ταινίας και για τις δύο, Α’ Ανδρικού Ρόλου για τους Eddie Redmayne και Benedict Cumberbatch, Α’ Γυναικείου Ρόλου για τη Felicity Jones («The Theory of Everything»), Β’ Γυναικείου Ρόλου για την Keira Knightley («The Imitation Game») και Σκηνοθεσίας για τον Morten Tyldum («The Imitation Game»).
Το να πραγματοποιήσει κάποιος ένα crash test ανάμεσα στα δύο φιλμ ίσως δεν είναι και η καλύτερη ιδέα, δεδομένου ότι το κάθε ένα-όπως και ο καθένας από τους δύο αυτούς ξεχωριστούς ανθρώπους- έχει τη διαφορετικότητά του, την οποία «υμνεί» η κάθε ταινία με το δικό της τρόπο.
Μπορεί, όμως, να μιλήσει γι’ αυτά, τοποθετώντας τα παράλληλα, με βάση την αρχική κοινή ομοιότητα του ότι πρόκειται για δύο βρετανικές βιογραφίες δύο επιστημόνων, που ο καθένας για τους λόγους του αξίζει το σεβασμό μας. Κι αυτό είναι το πιο σημαντικό…
Σενάριο και… πραγματικότητα
Το «The Theory of Everything» είναι μία ταινία που δε βασίζεται τόσο στην πορεία του Stephen Hawking -ο οποίος ως γνωστόν πάσχει από τη νόσο του κινητικού νευρώνα που τον έχει καταστήσει στην πάροδο των ετών ανίκανο να χρησιμοποιεί τους περισσότερους μύες του– ως επιστήμονα, αναλύοντας περισσότερο τη ξεχωριστή σχέση αγάπης με την πρώτη σύζυγό του, Jane Wilde.
Δε θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά ωστόσο, δεδομένου ότι είναι βασισμένη στο βιβλίο για το διάσημο φυσικό που έχει γράψει η ίδια με τίτλο «Travelling to Infinity: My Life With Stephen» που ενέπνευσε τον παραγωγό και σεναριογράφο της ταινίας, Anthony McCarten, ο οποίος είδε σ’ αυτό «μια υπέροχη ιστορία αγάπης ανάμεσα σε δύο πολύ έντονα και ευφυή μυαλά». Ο ίδιος ο Hawking έχει δει ήδη την ταινία χαρακτηρίζοντάς την «σε γενικές γραμμές αληθινή» , ενώ οι αναφορές θέλουν τη νοσοκόμα του να σημειώνει πως τον είδε να δακρύζει στο τέλος της προβολής της…
Το «The Imitation Game», από την άλλη, βασισμένο στη βιογραφία «Alan Turing: The Enigma» του Andrew Hodges, ασχολείται περισσότερο με το έργο του Alan Turing, με ιδιαίτερη έμφαση στη μυστική «εργασία» του στην αποκωδικοποίηση της γερμανικής κρυπτογραφικής συσκευής Enigma που ήταν επιτυχημένη και θεωρείται ότι είχε ως αποτέλεσμα να συντομευτεί η διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και να σωθούν εκατομμύρια ζωές. Έχει, ωστόσο, αναφορές και στο χαρακτήρα και την ιδιαίτερη προσωπικότητα του Turing, με την ταινία, πάντως, να χειρίζεται με διακριτικότητα και απόσταση το ζήτημα της ομοφυλοφιλίας του δίνοντας τις απαραίτητες μόνο πληροφορίες στο θεατή. Το «μυστικό» αποκαλύπτεται κατά τη διάρκεια του φιλμ, χωρίς, ωστόσο, να ξαφνιάζει όσους γνωρίζουν έστω και στο ελάχιστο τη ζωή του Turing και το γεγονός ότι, στη συντηρητική κοινωνία της Αγγλίας του ’50, η ομοφυλοφιλία ήταν κάτι «απαγορευμένο» που τον οδήγησε να καταδικαστεί σε χημικό ευνουχισμό και, τελικά, στο θάνατό του σε ηλικία μόλις 42 ετών.
Η ταινία παίζει έξυπνα ανάμεσα σε τρεις χρονικές περιόδους της ζωής του Turing, με το κεντρικό story, που αφορά το «σπάσιμο» του κώδικα Enigma των Ναζί, να συνοδεύεται από «flash backs» από την εφηβική του ηλικία και «flash forwards» από την ανάκρισή του από την αστυνομία για μία ιστορία κλοπής στο σπίτι του, η οποία συνδέεται με τη σχέση του με ένα νεαρό άνδρα. Το σενάριο της ταινίας, πάντως, έχει διαφορές από την πραγματική ιστορία του Turing σε κάποια σημεία, ώστε να εξυπηρετήσει τις ανάγκες ενός κινηματογραφικού blockbuster, ωστόσο αυτό δεν αλλοιώνει την κεντρική ιδέα του.
Eddie Redmayne & Benedict Cumberbatch: Οι πρωταγωνιστές
Στη μεταφορά μίας βιογραφίας στον κινηματογράφο, αναμφίβολα ο ηθοποιός που ενσαρκώνει τον πρωταγωνιστικό ρόλο σηκώνει και το μεγαλύτερο βάρος. Οι δύο άνδρες που, όπως σημειώσαμε, θα «μονομαχήσουν» φέτος και για το Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου, είναι εκπληκτικοί, ο καθένας με τον τρόπο του, σε δύο δύσκολους και απαιτητικούς ρόλους.
Στο «The Theory of Everything», το ρόλο του Stephen Hawking αναλαμβάνει ο Eddie Redmayne, ο οποίος μελέτησε το διάσημο επιστήμονα για έξι ολόκληρους μήνες, ώστε να καταφέρει να είναι όσο το δυνατόν πιο πειστικός στο ρόλο του, αλλά και να προσεγγίσει τις κινήσεις και την ομιλία του Hawking σε κάθε περίοδο της ζωής του που τον υποδύεται (σε ένα μεγάλο μέρος της ταινίας πρέπει να κινεί μόνο ορισμένους από τους μύες του προσώπου του όπως ο Hawking σε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του). Το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικό με τον Redmayne να είναι πραγματικά καθηλωτικός και να συγκλονίζει τόσο με την ερμηνεία όσο και με την ομοιότητα με το διάσημο επιστήμονα. Μία ερμηνεία που κέρδισε Χρυσή Σφαίρα και διεκδικεί -καθόλου άδικα- και Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου. Δίπλα του η Felicity Jones έχει και αυτή μία πολύ καλή παρουσία.
Στο «The Imitation Game», πρωταγωνιστής είναι ο Benedict Cumberbatch, από τους πλέον ταλαντούχους ηθοποιούς που μας απασχολούν τα τελευταία χρόνια. Σε έναν απαιτητικό ρόλο, όπως αυτός μίας ιδιαίτερης προσωπικότητας σαν τον Turing, ο Βρετανός ηθοποιός είναι εξαιρετικός, αποδεικνύοντας αυτό που πολλοί σημείωναν από την πρώτη στιγμή που ανακοινώθηκε ότι έχει αναλάβει το ρόλο, ότι δύσκολα θα μπορούσε να υπάρξει ιδανικότερος πρωταγωνιστής για την ταινία από εκείνον. Έτσι, το να καταφέρει τελικά ακόμη και να αποσπάσει το Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου δε θα ήταν καθόλου, μα καθόλου, έκπληξη. Ο ταλαντούχος Cumberbatch αξίζει να σημειώσουμε ότι στο παρελθόν έχει υποδυθεί και τον Stephen Hawking σε μία παραγωγή του BBC το 2004 («Hawking»). Όσο για την συμπρωταγωνίστρια του, μία επιλογή-έκπληξη όπως η Keira Knightley, δεν τα καταφέρνει τελικά καθόλου άσχημα…
Τελικά;
Είπαμε από την αρχή πως ένα crash test αδικεί τις δύο ταινίες και η μοναδική πρόταση που θα μπορούσα, προσωπικά, να κάνω σε κάποιον είναι να μη χάσει καμία από τις δύο. Είναι, έτσι κι αλλιώς, συναρπαστικό να βλέπει κάποιος στη μεγάλη οθόνη τη ζωή δύο τόσο σημαντικών ανθρώπων, πόσο μάλλον σε δύο μεγάλες παραγωγές.
Τo «Τhe Theory of Everything» είναι, βέβαια, περισσότερο μία ιστορία αγάπης, οπότε όσοι περιμένουν να δουν περισσότερα για το έργο του Hawking και όσα έχει προσφέρει στην επιστήμη ίσως απογοητευτούν, αν και συνολικά η ταινία δεν μπορεί παρά να τους αγγίξει. Το «The Imitation Game» (κερδίζοντας μερικά κλικ παραπάνω της προσωπικής μου εκτίμησης) προσφέρει τη μοναδική δυνατότητα να γνωρίσει κάποιος μία αδικημένη από την εποχή της (και άγνωστη, δυστυχώς, σε πολλούς) προσωπικότητα – κι αυτό από μόνο του είναι εξαιρετικά σημαντικό. Σε συνδυασμό με τις προσεκτικές αλλά αξιοσημείωτες αναφορές στην «ιδιαιτερότητα» του Turing, το τριπλό χρονικά «παιχνίδι» της ταινίας θα κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον σας έως το τέλος, όσο για κάποιες ανακρίβειες σε σχέση με την πραγματική ιστορία στο σενάριο, εξυπηρετούν τελικά το δέσιμο των ρόλων των πρωταγωνιστών και δεν αλλοιώνουν σημαντικά τη συνολική εμπειρία.
Το «The Theory of Everything» (Η θεωρία των πάντων) θα βγει στις ελληνικές αίθουσες την Πέμπτη 29 Ιανουαρίου, ενώ το «The Imitation Game» (Το παιχνίδι της μίμησης) έκανε πρεμιέρα την Πέμπτη 8 Ιανουαρίου.
τα σχόλια είναι κλειδωμένα.